Η πολιτική διαχείρισης της κρίσης της Eυρωζώνης, έχει φτάσει σε σημείο καμπής.
Η συναίνεση του Βερολίνου, που είχε παίξει τον ρόλο της κατευθυντήριας γραμμής, άρχισε να λυγίζει υπό το βάρος ενός νέου άξονα των μεσογειακών χωρών.
Το αμερικανικό πακέτο ανάπτυξης ύψους $150 δισ που συμφωνήθηκε στη Ρώμη από τους ηγέτες των τεσσάρων ισχυρότερων οικονομιών της ευρωζώνης, αποτελεί την πρώτη ένδειξη αυτής της μετατόπισης.
Η τόνωση αυτή, που ισοδυναμεί με το 1% του συνολικού ΑΕΠ της ευρωζώνης, αποτελεί μια ρήξη με την έμφαση στην λιτότητα, που μέχρι σήμερα αποτελούσε το κύριο χαρακτηριστικό της διαχείρισης της κρίσης.
Η πρόσφατη σύνοδος κορυφής ήρθε να επιβεβαιώσει αυτή την αλλαγή πορείας. Επιτρέποντας την άμεση ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την απευθείας αγορά κρατικού χρέους από τον μηχανισμό EFSF, καθώς και το διάδοχο σχήμα του ESM, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έκαναν ένα προληπτικό βήμα για να παράσχουν ανάσες στο οικονομικό σύστημα της Ιταλίας και της Ισπανίας, έτσι ώστε να εμποδιστεί ο αιμοβόρος κύκλος μεταξύ τραπεζικού και κρατικού χρέους.
Ο τεχνοκράτης πρωθυπουργός της Ιταλίας Mario Monti, που μάλλον οργάνωσε αυτήν την συμφωνία, ανακοίνωσε πως τώρα η χώρα του δεν χρειάζεται σωσίβιο. Ελπίζει πως η ύπαρξη και μόνο της συμφωνίας, θα αλλάξει τις εκτιμήσεις των επενδυτών σχετικά με την αξιοπιστία των ιταλικών δημόσιων και ιδιωτικών οικονομικών δεδομένων.
Αυτό ταιριάζει με κάτι που είπε πρόσφατα ένας ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ, ο οποίος εξέφρασε την ελπίδα πως οι πιέσεις των αγορών θα χαλαρώσουν μόλις μπει στη θέση του ένα μεσοπρόθεσμο σχέδιο διαχείρισης της κρίσης, ενώ οι αγορές θα διασφαλιστούν επιτέλους μετά από δυο χρόνια συνεχούς αβεβαιότητας. Και όπως πρόσθεσε, δεν χρειάζεται καν η άμεση εφαρμογή του σχεδίου, αφού η συμφωνία και μόνο αρκεί.
Για τη γερμανική όμως κυβέρνηση, η εν λόγω συμφωνία μειώνει την σιγουριά της διαπραγματευτικής της στρατηγικής. Οι παραχωρήσεις της καγκελαρίου σε σχέση με τον ESM έχουν προκαλέσει ερωτήματα για την αποσύνδεση της οικονομικής ανακούφισης των πληγεισών χωρών, από τους αυστηρούς όρους που μέχρι τώρα την συνόδευαν.
Κάποιοι μάλιστα στη Γερμανία άρχισαν να λένε πως η πολιτική αντιγράφει το ποδόσφαιρο: Η ήττα της εθνικής ποδοσφαίρου της Γερμανίας αντανακλά την ήττα της Γερμανίας στην σύνοδο των Βρυξελλών.
Αυτή η αντίληψη σημαίνει πως η Μέρκελ θα πρέπει τώρα να καθησυχάσει τις εσωτερικές ανησυχίες, αναφερόμενη στις προηγούμενες συμφωνίες που είχαν αυστηρούς όρους και προωθώντας το όραμά της για ακόμη πιο αποτελεσματική διακυβέρνηση της ευρωζώνης. Και στα δυο αυτά ζητήματα, η Γερμανία έχει να αντιμετωπίσει τώρα την αντίσταση της Γαλλίας.
Ο νέος πρόεδρος François Hollande στήριξε την προεκλογική του εκστρατεία στην υπόσχεση να αναστρέψει ακόμη και τις ελάχιστες μεταρρυθμίσεις που είχε ξεκινήσει ο προκάτοχός του, επαναφέροντας και την ηλικία συνταξιοδότησης στα προ κρίσης επίπεδα.
Εν τω μεταξύ, η νέα γαλλική κυβέρνηση ήδη αύξησε το κατώτατο ημερομίσθιο κατά 2%. Αυτή η κίνηση είναι μετριοπαθής, αλλά στέλνει μήνυμα σε ολόκληρη την γαλλική οικονομία για αυξήσεις. Μια οικονομία όμως, που χρόνια τώρα πάσχει από ελλιπή ανταγωνιστικότητα σε σχέση με τους βόρειους εταίρους της.
Πέραν τούτου, ο Hollande δεσμεύτηκε για προσλήψεις 60.000 νέων εκπαιδευτικών, μειώνοντας το δημόσιο σε άλλους τομείς. Αυτό όμως θα είναι κάτι το πάρα πολύ δύσκολο, αν θυμηθούμε την ιερότητα με την οποία ο γαλλικός νόμος αντιμετωπίζει τους δημοσίους υπαλλήλους.
Με το χρέος της να αγγίζει το 90% του ΑΕΠ της, η Γαλλία βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού, με κίνδυνο να χάσει την οποιαδήποτε προοπτική ανάπτυξης. Παράλληλα, η εθνοσυνέλευση δεν μπορεί να πετύχει την απαραίτητη πλειοψηφία, ώστε να ψηφιστεί το δημοσιονομικό σύμφωνο το οποίο είχε υποστηρίξει η προηγούμενη κυβέρνηση.
Οι εξελίξεις στην Ιταλία και στην Ισπανία, ακόμη και στην υπό επιτήρηση Ελλάδα, αντανακλούν μια παρόμοια απροθυμία στην εφαρμογή των απαραίτητων δομικών και θεσμικών μεταρρυθμίσεων.
Μακροπρόθεσμα, αυτές οι τριβές μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας θέτουν υπό αμφισβήτηση το γερμανικό μακρόπνοο όραμα για την διακυβέρνηση της ευρωζώνης. Για τη Μέρκελ, το κυριότερο όλων είναι η πιστή εφαρμογή της εξής σειράς: Απελευθέρωσε, δημοκρατικοποίησε και στο τέλος μοίρασε.
Και παρά την δήλωσή της ότι «ποτέ όσο ζει», σε σχέση με τα ευρωομόλογα, τελευταία άρχισε να περιγράφει ένα φιλόδοξο, μακροπρόθεσμο σχέδιο για μια Ευρώπη, η οποία οδεύει προς μια άνευ προηγουμένου ομοσπονδοποίηση. Μάλιστα, ο πρόεδρος του ευρωπαϊκού συμβουλίου Herman Van Rompuy και άλλοι ηγέτες, παρουσίασαν έναν οδικό χάρτη για αυτό ακριβώς το όραμα.
Από την πλευρά του, ο Hollande απορρίπτει αυτή τη γερμανική τοποθέτηση και αποκλείει την μεταβίβαση περαιτέρω εθνικής κυριαρχίας στις Βρυξέλλες. Μάλιστα, άρχισε να συγκεντρώνει και συμμάχους σε αυτές του τις θέσεις, στην Β. Ευρώπη!
Οι Ολλανδοί, για παράδειγμα, εκφράζουν την απροθυμία τους να παραδώσουν την δημοσιονομική τους εξουσία σε ένα ευρωπαϊκό υπουργείο και άρχισαν επίσης να μετανιώνουν για το δημοσιονομικό σύμφωνο που υπεγράφη τον περασμένο Δεκέμβριο.
Η φινέτσα της κυβέρνησης Σαρκοζί, κατάφερε και μείωσε τις διαφωνίες μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας, συμφωνώντας στην συναίνεση του Βερολίνου για λιτότητα, έτσι ώστε ένα κερδηθεί χρόνος μέχρις ότου βρεθεί μια νέα κοινή θέση αναφορικά με την όλη διακυβέρνηση της ευρωζώνης.
Σήμερα όμως, η πορεία της ευρωζώνης μοιάζει θολή. Η συναίνεση του Βερολίνου μπορεί να διερράγη, αλλά ακόμη δεν έχουμε δει το τι πρόκειται να την αντικαταστήσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου